ว่าด้วยเรื่องงบประมาณแบบฐานศูนย์คืออะไร

Zero-Based Budgeting คืออะไร
 
งบประมาณฐานศูนย์ หรือ Zero-Based Budgeting ถูกพัฒนาขึ้นโดย ปีเตอร์ เพียร์ (Peter Pyhrr) ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2513 ซึ่งตอนนั้นเขาทำหน้าที่เป็นผู้จัดการ และระบบการจัดทำงบประมาณนี้ ก็ประสบความสำเร็จอย่างมาก และ 3 ปีต่อมา จิมมี่ คาร์เตอร์ ผู้ว่าการรัฐจอร์เจียในขณะนั้น ได้นำระบบดังกล่าว มาใช้ในการจัดทำงบประมาณของรัฐ
 
งบประมาณฐานศูนย์ คือการจัดทำงบประมาณโดยคำนึงถึงความจำเป็น และความเหมาะสมของสถานการณ์ในช่วงเวลานั้น โดยไม่คำนึงถึงงบประมาณที่เคยได้จากปีก่อน โดยระบบนี้ จะตั้งคำถาม 3 เรื่อง คือ
 
1. ความจำเป็นของโครงการ ในปีงบประมาณต่อไป ยังจำเป็นอยู่หรือไม่
2. งบประมาณที่ขอมา สูงเกินจริงหรือไม่
3.ผลลัพธ์ที่ผ่านมาของโครงการ เป็นอย่างไร สำเร็จมากน้อยขนาดไหน
ซึ่งหน่วยงานที่ทำแผนงบประมาณมาเสนอ จะต้องแจกแจงและเล่าออกมาผ่าน 3 คำถาม ให้เห็นความจำเป็นและความสมเหตุสมผลของงบประมาณที่เสนอมา
 
ข้อดี-ข้อจำกัดของ Zero-Based Budgeting
 
การจัดงบประมาณแบบฐานศูนย์ มีข้อดี คือ ช่วยให้การใช้งบประมาณมีประสิทธิภาพ และคุ้มค่าที่สุด ตามความจำเป็นของสถานการณ์ รวมถึงช่วยตรวจสอบงบประมาณที่ดูสูงเกินจริงได้
 
ขณะเดียวกัน ก็ทำให้ผู้บริหารแต่ละหน่วยงานภาครัฐ ปรับแผนการใช้จ่ายงบประมาณให้เหมาะสมกับสถานการณ์นั้น ๆ ด้วยเช่นกันแต่ระบบงบประมาณฐานศูนย์ ยังมีข้อจำกัดอยู่ ไม่ว่าจะเป็นความเข้าใจในการทำงบประมาณลักษณะนี้ ที่อาจจะต้อง workshop กันอย่างหนัก หรือแม้แต่การเตรียมเอกสารและการพิจารณางบประมาณที่ต้องใช้เวลานาน อาจทำให้การพิจารณางบประมาณเสร็จสิ้นล่าช้าออกไปอีก
 

บทความอื่นๆ

สินค้าใหม่