ฟ้าทลายโจร สมุนไพรชั้นดี ที่ควรมีไว้ติดบ้าน

ฟ้าทลายโจร หรือชื่อทางวิทยาศาสตร์ Andrographis paniculate คือ สมุนไพรไทยที่ใช้รักษาโรคโดยใช้ส่วนของใบและลำต้น โดยทั่วไปแล้วช่วงเวลาที่เก็บมาเพื่อนำมาใช้ประโยชน์เป็นยานั้นจะอยู่ที่ประมาณ 3 เดือนหลังเริ่มออกดอก ทั้งนี้ตามตำราได้แนะนำว่าให้ล้างจนสะอาดหมดจดแล้วเก็บไว้ในที่แห้ง ไม่มีความอับชื้น ทั้งนี้ไม่ควรเก็บไว้นานเกินกว่า 1 ปี เพราะจะทำให้สารออกฤทธิ์สำคัญทางเภสัชวิทยาสลายหายไปหมด

วิธีการปลูกนั้นง่ายมาก เมื่อถึงฤดูฝนให้โรยเมล็ดลงดิน เกลี่ยดินกลบทับอีกรอบหนึ่ง แล้วจึงรดน้ำให้ชุ่ม ซึ่งปกติแล้วลำต้นของพืชชนิดนี้จะสูงประมาณ 30 – 60 ซม. ใบเดี่ยวสีเขียวเข้ม ดอกเป็นสีขาวช่อใหญ่ ให้ผลลักษณะทรงกระบอกด้านในมีเมล็ดเล็ก ๆ อย่างที่กล่าวข้างต้นแล้วว่าเมื่อปลูกประมาณ 3 - 4 เดือนก็เก็บเกี่ยวไปใช้ประโยชน์ได้เลย ไม่ว่าจะเป็นดินอะไรพืชชนิดนี้ก็เติบโตดี ไม่มีปัญหาล้มตาย

ประโยชน์ที่สำคัญของฟ้าทะลายโจร

ฟ้าทลายโจร ถือเป็นสมุนไพรไทยปลูกง่ายมีประโยชน์สำคัญมากมาย ซึ่งจะขออธิบายหลัก ๆ ทั้งหมด 6 ด้าน ดังนี้

1.ช่วยรักษาอาการท้องเสีย

เริ่มต้นเลยก็คือประโยชน์ในการช่วยรักษาเรื่องเกี่ยวกับท้องเสีย อาหารเป็นพิษ หรือท้องเดิน โดยจะเป็นการขับเอาสารพิษที่มีอยู่ในลำไส้ออกมา ป้องกันผนังลำไส้ไม่ให้เกิดการระคายเคือง และลำไส้ไม่เคลื่อนไหวจนเสียดท้องขึ้นอีก ทำให้การทำงานของระบบขับถ่ายเป็นปกติ

2.ฟ้าทลายโจรช่วยรักษาอาการหวัด

ด้วยความที่มีสารพฤกศาสตร์ที่พบได้อย่างสารฟลาโวนอยด์ สารไดเทอร์ปีนแลคโตน ฯลฯ จึงทำให้มีฤทธิ์ในการบรรเทาอาการไข้หวัด รวมถึงโรคไข้หวัดใหญ่ได้ ช่วยกระตุ้นให้ร่างกายสร้างภูมิคุ้มกันใหม่ เชื้อไข้จึงค่อย ๆ ลดลงและหายเองในที่สุด

3.ช่วยรักษาเกี่ยวกับการอักเสบต่าง ๆ ของร่างกาย

ถือเป็นอีกประโยชน์ที่มีต่อร่างกายของฟ้าทลายโจร อันเนื่องมาจากมีสรรพคุณในการช่วยยับยั้งสารที่ก่อให้เกิดอาการอักเสบของร่างกาย พร้อมต้านสารอนุมูลอิสระที่อยู่ภายใน การแข็งตัวของเลือด จึงบรรเทาอาการอักเสบที่ร่างกายตอบสนองได้เป็นอย่างดี

4.ช่วยรักษาโรคงูสวัด

เมื่อเราได้รับประทานสมุนไพรชนิดนี้แบบแคปซูลก่อนอาหารแบบประมาณ 2 – 3 เม็ด และรับประทานติดต่อกันวันละ 3 เวลา นาน 3 สัปดาห์ ช่วยบรรเทาอาการงูสวัดที่เป็นอยู่ไม่ทำให้ลุกลามมากขึ้น

5.ช่วยรักษาเกี่ยวกับไข้รากสาดน้อย

ไข้รากสาดน้อยหรือไข้ไทฟอยด์เป็นเชื้อที่ฝังอยู่ในเนื้อเยื่อผนังลำไส้เล็ก หรือต่อมน้ำเหลือง ทำให้ร่างกายอ่อนแอ แนะนำว่าให้รับประทานสมุนไพรประเภทนี้แบบแคปซูลในช่วงก่อนอาหารจำนวน 2 เม็ด 3 เวลา ติดต่อกันนาน 3 สัปดาห์ จะช่วยให้เชื้อที่ฝังอยู่นี้สลายตัวไปได้อัตโนมัติ

6.ช่วยรักษาอาการริดสีดวงทวาร

ใครจะรู้ว่าโรคริดสีดวงทวารที่เป็นกันอยู่นั้น สมุนไพรประเภทนี้ช่วยได้เป็นอย่างดี ไม่ทำให้มีเลือดออก หรือใครที่ปวดหน่วง ๆ ก็หายไป ที่สำคัญทำให้ระบบขับถ่ายง่ายขึ้น อุจจาระนิ่มขึ้นทำให้ไม่บาดหรือเสียดสีจนเจ็บปวด แนะนำว่าให้รับประทานแบบแคปซูลก่อนอาหารครั้งละ 2 – 3 เม็ด 3 เวลา และช่วงก่อนเข้านอนด้วย ติดต่อกันจนกว่าอาการริดสีดวงจะดีขึ้น

ข้อควรระวังในการใช้ฟ้าทะลายโจร

แม้ว่าฟ้าทะลายโจรจะเป็นประโยชน์ต่อร่างกายก็จริง แต่กระนั้นแล้วก็มีข้อควรระวังในการใช้งานอยู่ด้วย ได้แก่ ระวังเมื่อต้องใช้ยาร่วมกับความดันเลือดเพราะมีฤทธิ์เสริมกัน ทำให้ร่างกายได้รับสารปริมาณมากเกินไปได้ และการใช้ร่วมกับยาต้านการจับตัวของเลือด ยากันเลือดเป็นลิ่ม รวมถึงยาที่มีกระบวนการเมแทบอลิซึม ผ่านเอนไซม์ Cytochrome P450 (CYP) เพราะสมุนไพรนี้มีฤทธิ์ยับยั้งสารข้างต้น

นอกจากนี้หากใช้ติดต่อกันเกิน 3 วันแล้วอาการไม่ดีขึ้น ระหว่างใช้อาการรุนแรงขึ้นให้รีบหยุดแล้วพบแพทย์ ที่สำคัญใช้ติดต่อกันเป็นเวลานานเสี่ยงต่อไต และแขนขาชา อ่อนแรงลง เสี่ยงต่อความพิการที่อาจเกิดขึ้นตามมาภายหลัง

ทั้งหมดนี้ก็เป็นรายละเอียดรอบด้านเกี่ยวกับฟ้าทะลายโจร เริ่มตั้งแต่การทำความรู้จักตัวสมุนไพรให้มากขึ้น ประโยชน์ที่มี งานวิจัยที่ยืนยันว่าได้ผล รวมถึงข้อควรระวังต่าง ๆ เพื่อให้นำไปปรับใช้ ไม่เกิดอันตรายต่อร่างกายขณะใช้ยา ซึ่งหวังว่าจะช่วยบรรเทาอาการที่เกิดขึ้นกับทุก ๆ คนยิ่งกว่าเดิม ท้ายที่สุดที่พึงระวังอย่างยิ่งก็คือหากไม่ได้มีอาการป่วยที่จำเป็นต้องใช้ห้ามใช้สมุนไพรชนิดนี้โดยเด็ดขาด เพราะมีโอกาสส่งผลต่อร่างกายในเชิงลบ หรือหากจำเป็นต้องรับประทานควรปรึกษาแพทย์แผนโบราณและแผนปัจจุบันควบคู่กันไปด้วย